Instytutu Transportu, obok pięciu innych jednostek, należy do struktury Wydziału Inżynierii Lądowej i Transportu Politechniki Poznańskiej. Instytut Transportu został utworzony w styczniu 2020 roku z połączenia zakładów działających dotychczas w innych jednostkach organizacyjnych Wydziału, tj. w Instytucie Silników Spalinowych i Transportu oraz Instytucie Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych.
W skład Instytutu Transportu wchodzą zakłady Systemów Transportowych, Transportu Szynowego oraz Projektowania Uniwersalnego i Środków Mobilności.
Działalność Zakładu Systemów Transportowych ukierunkowana jest na prowadzenie badań służących zrównoważonemu kształtowaniu transportu dla obszarów gmin, miast i regionów oraz optymalizację procesów logistycznych we współczesnych przedsiębiorstwach. Prowadzi działalność w zakresie:
- symulacji i analiz ruchu,
- planowania infrastruktury transportowej i efektywnego jej wykorzystania,
- kształtowania sieci i oceny efektywności publicznego transportu pasażerskiego,
- zmian w organizacji systemów transportowych wynikających ze zmian w mobilności mieszkańców i w logistyce miejskiej (m.in. nastawienie na e-mobility i inne formy bezemisyjnego transportu miejskiego, współdzielenie środków transportu, nowe rozwiązania dotyczące dostaw ładunków na tzw. ostatniej mili),
- dostarczania przedsiębiorstwom narzędzi optymalizacji procesów logistycznych (mi.in. organizacja dostaw i magazynowania, ocena jakości usług LTS, efektywność dystrybucji towarów, strategie zarządzania flotą, projektowanie i doskonalenie procesów biznesowych).
Zakład Transportu Szynowego specjalizuje się w pracach badawczych w obszarze:
- bezpieczeństwa w transporcie szynowym, w tym zarządzania ryzykiem zagrożeń i oceną ryzyka w transporcie, dopuszczaniem do eksploatacji pojazdów szynowych i modelowaniem i badaniem procesu ruchu pojazdów,
- diagnostyki pojazdu szynowego i toru, obejmującej badania wibroakustyczne, ocenę stanu nawierzchni infrastruktury szynowej, badania par ciernych w pojazdach szynowych oraz badania stanowiskowe kompletnego układu hamulcowego
- monitorowania stanu technicznego taboru i infrastruktury,
- projektowania i dynamiki pojazdów szynowych, w szczególności Symulacją i badaniami dynamiki pojazdów szynowych, analiza współpracy koła z szyną oraz projektowaniem pojazdów i ich podzespołów.
Zakład Projektowania Uniwersalnego i Środków Mobilności skupia swoją działalność naukowo-badawczą przede wszystkim wokół zagadnień projektowania i konstruowania maszyn z szczególnym uwzględnieniem środków technicznych dla osób z niepełnosprawnościami i w starszym wieku oraz badań cyklu życia i wyznaczania śladu środowiskowego dla produktów i organizacji.
Głównymi kierunkami badań są:
- rozwój metod projektowania i teorii konstrukcji,
- metodyka projektowania urządzeń technicznych dla osób z niepełnosprawnościami i w starszym wieku,
- badania cyklu życia z wykorzystaniem metod LCA (Life Cycle Assessment) i LCC (Life Cycle Cost) oraz wyznaczanie śladu środowiskowego dla produktów i organizacji,
- badania aplikacyjne metod projektowania w gerontotechnice i zastosowaniach na potrzeby osób z niepełnosprawnościami,
- modelowanie i symulacja systemów antropotechnicznych w inżynierii rehabilitacyjnej,
- inwentyka – metody twórczego rozwiązywania problemów inżynierskich,
- rozwój zasad konstrukcji oraz metod oceny i wyboru rozwiązań,
- dobór materiałów ze względu na kryteria techniczne, środowiskowe i ekonomiczne, ekoprojektowanie oraz wykorzystanie metod Design for X,
- projektowanie obiektów technicznych z uwzględnieniem koncepcji LCM (Life Cycle Management),
- projektowanie systemów techniki napędowej,
- wykorzystanie napędów w środkach transportu osób z niepełnosprawnościami,
- modelowanie układów napędowych wózków inwalidzkich, skuterów, środków transportu, urządzeń rehabilitacyjnych,
- optymalizacja i polioptymalizacja konstrukcji przekładni, reduktorów zębatych,
- zastosowanie elementów sprężystych w urządzeniach do treningu i rehabilitacji,
- optymalizacja i projektowanie konstrukcji sprężyn metalowych,
- badania półsztywnych połączeń kompozytów drewnopochodnych,
- projektowanie środków transportu asystującej techniki poprawiającymi mobilność i dostępność otoczenia seniorów i osób niepełnosprawnych (m.in.: pojazdy samochodowe, skutery, wózki inwalidzkie i ich napędy, egzoszkielety oraz wyposażenie środków transportu indywidualnego i zbiorowego, urządzenia do przemieszczanie po schodach);
- projektowanie i badania urządzeń technicznych w inżynierii rehabilitacyjnej i medycynie (m.in.: mechatroniczne łóżka szpitalne i domowe i stanowiska rehabilitacyjne);
- projektowanie i badania środków technicznej poprawy dostępności mieszkania w tym przede wszystkim kuchni i łazienki dla uniwersalnego użytkownika (m.in.: meble o zmiennej geometrii z napędami, specjalne wyposażenie łazienki i toalety),
- badanie cech antropometryczno-biomechanicznych osób z niepełnosprawnościami na potrzeby procesu projektowania, rehabilitacji i treningu fizycznego,
- akwizycja i przetwarzanie danych o ruchu ciała człowieka dla systemów CAD, a także analiza systemu mięśniowo-szkieletowego w biomechanicznych systemach CAD 3D,
- badania efektywności procesów rehabilitacji, monitorowanie zmian cech motorycznych człowieka, badania potrzeb z wykorzystaniem kwestionariusza, wywiadu i ankiety.